Να πέσουν οι μάσκες στην έμφυλη βία - Παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών

​Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
​
Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960.

Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνιστά εκδήλωση των ιστορικά άνισων σχέσεων ισχύος μεταξύ των γυναικών και των ανδρών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε επικυριαρχία και διακρίσεις κατά των γυναικών από τους άνδρες και στην παρακώλυση της πλήρους προόδου των γυναικών.

Αποτελεί επίσης έναν από τους ζωτικής σημασίας κοινωνικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων οι γυναίκες εξαναγκάζονται σε υποδεέστερη θέση σε σύγκριση με τους άνδρες.

Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA,2014), περίπου 13 εκατομμύρια γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας, ήτοι ποσοστό 7 % των γυναικών ηλικίας 18–74 ετών, 3,7 περίπου εκατομμύρια γυναίκες έχουν υποστεί σεξουαλική βία ήτοι ποσοστό 2 % των γυναικών ηλικίας 18–74 ετών. Μία στις 20 γυναίκες (5 %) έχει πέσει θύμα βιασμού από την ηλικία των 15 ετών και άνω και 18 % των γυναικών έχουν πέσει θύματα εξακολουθητικής παρενόχλησης από την ηλικία των 15 ετών και άνω. Επίσης, περίπου το 12 % των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης ή κάποιο συναφές περιστατικό από κάποιον ενήλικα πριν από την ηλικία των 15 ετών. Και τέλος, το ήμισυ όλων των γυναικών στην ΕΕ (53 %) αυτοπεριορίζουν τις μετακινήσεις τους στον δημόσιο χώρο από φόβο μήπως υποστούν σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση.

Η φετινή 25η Νοεμβρίου, λόγω και της πανδημίας COVID 19, όχι μόνο δεν εφησυχάζει αλλά μεγιστοποιεί  τον προβληματισμό. Η πανδημία, αποκάλυψε τις αδυναμίες του συστήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια και υπογραμμίζοντας τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα, καθώς οι αριθμοί καταγγελιών για περιστατικά έμφυλης βίας αυξήθηκαν κατά την περίοδο της καραντίνας. Επιβεβαίωσε τα κενά και τις δομικές ελλείψεις σχετικά με την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και την αποτελεσματική προστασία των γυναικών τόσο στην Κύπρο και στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, όσο και παγκόσμια. Επί της ουσίας, δεν υπάρχουν ολοκληρωμένα προγράμματα άμεσης απομάκρυνσης των γυναικών από τους θύτες και ουσιαστικής στήριξης για την επόμενη μέρα. Οι κλίνες στα καταφύγια δεν αρκούν ούτε για τις μισές κακοποιημένες γυναίκες που ζητούν βοήθεια. Οι υπηρεσίες υποστήριξης των γυναικών θυμάτων βίας, είναι αντιμέτωπες με περικοπές και «λουκέτα». Οι ρυθμοί αντιμετώπισης και πρόληψης εξακολουθούν να είναι ανησυχητικά αργοί.

Η έμφυλη βία αυξάνεται συνεχώς και εμφανίζεται με νέες όψεις και νέες μορφές, από εγχώριες επιθέσεις έως την εμπορία ανθρώπων, από την σεξουαλική βία σε εμπόλεμες ζώνες μέχρι τον γάμο παιδιών, ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων και γυναικοκτονίες.  Βλάπτει το άτομο και έχει σοβαρές συνέπειες για τις οικογένειες και την κοινωνία. Δυστυχώς οι γυναίκες γίνονται ευάλωτες στη βία μέσω των πολλαπλών τρόπων με τους οποίους εξακολουθούν να  κατακρατούνται και να παραμένουν άνισες.

Το κυριότερο, όμως, είναι πως δεν υπάρχει η πολιτική βούληση εκ μέρους των κυβερνήσεων, για ανάληψη της ευθύνης και λήψης αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης και εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών, παρά της περί του αντιθέτου διακηρύξεις και με το σκηνικό να προδιαγράφεται με αρνητικά στοιχεία όταν:

• 1 στις 3 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της.
• 1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού
• 40% με 50% των γυναικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναφέρει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας
• 500.000 με 2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα κάθε χρόνο με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία.
• 39 γυναίκες δολοφονήθηκαν από νυν ή πρώην συντρόφους από το 2000 μέχρι σήμερα στην Κύπρο.
• Υπάρχει αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας κατά των γυναικών της τάξης του 30%, παρατηρήθηκε μετά και το πρώτο κρούσμα στη χώρα μας στις 9 Μαρτίου.
  Η βία κατά των γυναικών είναι πολιτική, θεσμική, κοινωνική. Η πρόληψη και η καταπολέμηση της θα πρέπει να ιεραρχείται ψηλά στην ατζέντα κράτους και πολιτείας.

Για το Γυναικείο Κίνημα ΠΟΓΟ, εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο η πρόληψη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου. Εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο η προστασία των θυμάτων, η δίωξη και αυστηρή τιμωρία των δραστών, η ενίσχυση των δομών στήριξης των θυμάτων, η ανάγκη αντισεξιστικής, αλλά και αντιρατσιστικής και διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στο πλαίσιο ένταξης της διδασκαλίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης κ.α. Είναι άλλωστε γενικά παραδεκτό ότι για να εξαλειφθεί η έμφυλη βία μια για πάντα, πρέπει να βελτιωθεί η εκπαίδευση, η νομοθεσία και να αλλάξουν τα κοινωνικά πρότυπα.
​
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: ΠΟΓΟ: Παρέδωσε υπόμνημα στην Αστυνομική Διεύθυνση Αμμοχώστου

Η ΠΟΓΟ θεωρεί ως πολύ σημαντικό το γεγονός ότι πλέον ο βιασμός θα τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη αφού πρόσφατα με πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις τροποποιήθηκε η σχετική νομοθεσία. Την ίδια στιγμή, επαναβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει ν’ αγωνίζεται σταθερά για την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας και την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω φύλου, θα στηρίζει και θα συμβάλλει στον κοινωνικό αγώνα κατά της έμφυλης βίας. Για την ΠΟΓΟ, η βία ενάντια στις γυναίκες έχει συγκεκριμένες ρίζες. Προέρχεται καθαρά από τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος, γι’ αυτό και πεποίθηση του κινήματος είναι ότι η ισότητα, η ισοτιμία, η αξιοπρέπεια και η ανάδειξη των ικανοτήτων των γυναικών, είναι ανάγκη και όχι πολυτέλεια.

Σε αυτό το πλαίσιο καλεί την Κυβέρνηση Αναστασιάδη, να περάσει από τα λόγια στα έργα, να εγκαταλείψει τις υποσχέσεις και να προχωρήσει επιτέλους στην εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, η οποία προνοεί ολιστική αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Είναι ανάγκη να προχωρήσει άμεσα, στη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου πολιτικής και στρατηγικής, που να αντιμετωπίζει σφαιρικά και ολοκληρωμένα τη βία κατά των γυναικών, ώστε επιτέλους να πάψουμε να μετράμε αυξητικά γυναίκες θύματα βίας.

Ταυτόχρονα, η ΠΟΓΟ δηλώνει παρών στην πάλη για κοινωνική δικαιοσύνη, για δημιουργία μιας δίκαιης και ανθρώπινης κοινωνίας, ξεριζώνοντας εκείνες τις αιτίες που δημιουργούν και εξελίσσουν τη βία και την ανισότητα και μέχρι που το μισό του πληθυσμού μας που εκπροσωπείται από γυναίκες και κορίτσια να μπορεί να ζει ελεύθερο από φόβο, βία και καθημερινή ανασφάλεια.